Trafikteki her aracın karşılaşabileceği kaza riskine karşı araç sahipleri, kasko ve zorunlu trafik sigortalarıyla güvence altına alınıyor. Ancak artık hasarın boyutu ve aracın perte çıkıp çıkmayacağı konusunda yeni bir dönem başlıyor.

1 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek kurala göre:

• Piyasa değerinin yüzde 60'ının altındaki hasarlar: Bu tür durumlarda araç pert sayılmayacak, bunun yerine onarım yoluna gidilecek.
• Hasar tespiti: Hasarın boyutunu belirleme yetkisi tamamen eksperlerde olacak.

Tam Hasar ve Ağır Hasar Arasındaki Fark

Yeni düzenleme, "tam hasar" ve "ağır hasar" kavramlarını birbirinden ayırarak uygulamada farklılıklar yaratacak:

• Tam Hasar: Kazaya karışan aracın KDV dahil onarım tutarı, aracın piyasa değerini aşarsa araç tam hasara uğramış sayılacak. Bu durumda, aracın hurda tescil belgesi çıkarıldıktan sonra sigorta şirketi sahibine tazminat ödemesi yapacak.
• Ağır Hasar: Kazalı aracın onarım masrafı aracın piyasa değerinin yüzde 60'ını geçerse araç ağır hasarlı kabul edilecek. Eğer masraf yüzde 60'ı geçmezse, araç pert sayılmayacak ve tamiratı yapılarak yeniden trafiğe çıkabilecek.

Hangi Durumlarda %60 Kuralı İşlemez? İstisnai Parçalar

Bazı kritik parçaların hasar görmesi durumunda, hasar oranı yüzde 60'ın altında olsa bile araç pert sayılacak ve ağır hasar kaydı işlenecek. Bu önemli istisnalar şunları içeriyor:

• Şasi ve ana yapısal elemanlar: Taban ile birlikte sağ-sol marşpiyel, sağ-sol ön ve arka şasi kolu, tavan sacı, ön göğüs sacı, sağ-sol orta direk, tavan sacı ön-arka travers.
• Elektrikli araç bileşenleri: Elektrikli araç bataryası ve elektrikli araçlarda ana enerji hattı.
• Güvenlik sistemleri: Hava yastıkları ve sürücü-yolcu emniyet sistemleri, ana elektrik tesisat ve elektronik sistem parçaları.
• Ticari araçlarda: Kamyon ve çekici türündeki araçların sürücü kabini.

Bu parçalardan herhangi birinin hasar görmesi, aracın ağır hasarlı sayılmasına neden olacak.

Çekme Belgesi Zorunluluğu ve Eksperlerin Rolü

Ağır hasar durumunda, hasarlı aracın notere gidilerek trafikten çekilmesi ve çekme belgesinin sigorta şirketine ibraz edilmesi gerekecek. Bu belge sunulduğunda tazminat ödemesi yapılacak.

Yeni sistemde, araçların hasar durumlarına ilişkin tüm kararlar eksperler tarafından verilecek. Ağır veya tam hasar durumları raporlanacak ve bu kararlara sigorta şirketi veya araç sahibi müdahale edemeyecek. Eksperler, raporlarını 5 iş günü içinde Sigorta Bilgi Merkezi'ne iletmekle yükümlü olacak. Tam ve ağır hasarın dışındaki araçlar, sigorta şirketleri tarafından hurda ihale platformlarında satılamayacak.

Ağır Hasarlı Araçların Değeri Ne Olacak?

Piyasa değerinin yüzde 60'ı altında hasar alan ve kritik parçalarında hasar bulunmayıp onarıma giden araçların ikinci el değerlerinde büyük düşüşler yaşanması bekleniyor. Örneğin, piyasa değeri 1 milyon lira olan bir aracın 550 bin lira hasar kaydıyla satışa sunulması halinde, değerinin emsallerinin yüzde 50 altında oluşabileceği öngörülüyor. Bu durum, hasarlı araçların piyasa değerinin daha da düşmesine yol açacak.

Hasarlı Araç Satın Alınır mı? Uzman Uyarısı

Uzmanlar, şasilerinde hasar oluşmayıp sadece kaporta aksamında hasar olan araçların düzgün tamir edildiğinde trafiğe çıkabileceğini belirtiyor. Ancak Türkiye'deki "değişen ve boya takıntısının" özellikle galericiler tarafından ortaya çıkarıldığına dikkat çekiliyor. Avrupa gibi gelişmiş ülkelerde bu tür takıntıların bulunmadığı ve araçların gerekli tamirler yapılarak kullanılmaya devam edildiği ifade ediliyor.

Hasar onarımlarında, "merdiven altı" olarak tabir edilen yetkisiz kişiler yerine daha kurumsal ve güvenilir yerlerin tercih edilmesi büyük önem taşıyor. Kilolarca macun kullanan, far ve tampon bağlantı noktalarına yapıştırıcı sıkan veya vida atan, çürükleri köpükle doldurup boyayan kaporta ve boyacılardan uzak durulması gerektiği vurgulanıyor.