Bugünün Haberi
26 Şubat 2025, 21:44
11

Sivas'ta Canlandırılan Unutulmaya Yüz Tutmuş Bir Gelenek: Lebdeğmez

Türk âşıklık geleneğinin en zor dallarından biri olan "lebdeğmez", Sivas'ta yaşayan ustalar tarafından korunarak yeni nesillere aktarılıyor. Dudakların arasına yerleştirilen bir iğneyle yasaklı harfleri kullanmadan sözlü atışmalar yapılan bu eşsiz sanat, hem yetenek hem de yıllar süren birikim ve pratik gerektiren bir disiplin olarak biliniyor. İşte bu nadide gelenekten detaylar...
Sivas'ta Canlandırılan Unutulmaya Yüz Tutmuş Bir Gelenek: Lebdeğmez

Lebdeğmez Nedir?

Lebdeğmez, Türk halk edebiyatının önemli bir parçası olan ve âşıklık geleneği içinde kendine özel bir yer edinen bir sanat dalıdır. Bu gelenekte, âşıkların dudaklarının arasına dik pozisyonda bir iğne yerleştirilir. Ardından, b, p, m, n, f ve v harflerini kullanmadan şiir söyleme veya sözlü atışma yapma becerisi sergilenir. Yasaklı harflerin kullanılması durumunda, iğne dudağa batıyor ve bu da performansın başarısız olduğu anlamına geliyor.

Bu sanat, yalnızca sözcükleri doğru seçmekle kalmıyor; aynı zamanda hangi makamla açıldıysa o makamla kapatılması gerektiğini de şart koşuyor. Lebdeğmez, Türk kültürünün derinliklerinde kök salmış bir gelenek olmanın yanı sıra, büyük bir dikkat ve ustalık gerektiren bir disiplin olarak öne çıkıyor.


Çok Eski Bir Gelenek

Lebdeğmez geleneğini sürdüren âşıklardan Yavuz Altay, bu sanatın tarihî kökenlerine işaret ederek konuştu:
"Lebdeğmez geleneği, Dede Korkut zamanından da önce kalma bir hadisedir. Bu geleneğin esas aracı iğnedir. Geleneği yerine getirirken yasaklı beş harfi söylemediğiniz takdirde iğne batmaz. Sivas Âşıklar Bayramı'nda bu geleneğin yarışmasını defalarca gerçekleştirdik. Yasaklı harfleri söylememenin yanı sıra, hangi makamla açıldıysa yine aynı makamla kapatılmalıdır. Bu geleneği öğrenmenin tek yolu çok çalışmaktır. İlk çalışmalarda iğne koyarak öğrenmeye çalışıldığı halinde iğne batar. Çöp kürdan ile alıştırma yapabilirler."

Altay'ın sözleri, lebdeğmez sanatının ne kadar titizlikle icra edildiğini ve ustalaşmanın kolay olmadığını bir kez daha ortaya koyuyor.


Geleneği Koruma Çalışmaları

Sivas Fasıl Heyet Âşıklar ve Halk Oyunları Derneği, lebdeğmez geleneğinin yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması için yoğun çaba sarf ediyor. Derneğin başkanı Ahmet Ayık, bu sanatın ne kadar hassas bir disiplin olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
"Lebdeğmez geleneğinde b, p, m, n, f ve v harfleri kullanılmıyor. O harfler kullanıldığı takdirde, dudak arasına konulan iğne batar. Bu geleneği her adam yapamaz. Bu yüzden gençlere bu sanatı öğretmek için sürekli çalışmalar yürütüyoruz."

Dernek, gençlerin ilgisini çekmek ve onları bu gelenekle buluşturmak için düzenli etkinlikler ve eğitimler düzenliyor. Ayrıca, Sivas Âşıklar Bayramı gibi organizasyonlarda lebdeğmez gösterileri yaparak halkın bu eşsiz sanatla tanışmasını sağlıyor.

24 Haziran 2025, 17:55
5

Yürüyüşçü Turist Yanardağ Kraterine Düştü Son Durum Ne?

Endonezya'nın Lombok Adası'ndaki aktif Rinjani Yanardağı'nda korkunç bir olay yaşandı. Brezilyalı bir turist, krater ağzında yürüyüş yaparken yaklaşık 500 metre yükseklikten düşerek kayboldu. Üç gündür yanardağda mahsur kalan genç kadına ulaşmak için başlatılan arama kurtarma çalışmaları, yoğun sis, sarp arazi ve kötüleşen hava koşulları nedeniyle büyük zorluklarla ilerliyor.
Yürüyüşçü Turist Yanardağ Kraterine Düştü Son Durum Ne?

26 yaşındaki Juliana Marins'i bulmak için seferber olan kurtarma ekipleri, zorlu koşullar altında büyük bir mücadele veriyor. Endonezyalı yetkililer, arama çalışmalarının kritik bir aşamaya girdiği bu süreçte genç kadını kurtarmak için orduya ait üç helikopteri görevlendirdi.

Üç Gündür Yanardağda Mahsur: Yardım Çığlıkları Duyuldu

Park yetkililerinden yapılan açıklamaya göre, Cumartesi günü kurtarma ekipleri Juliana Marins'in yardım çığlıklarını duydu. Çığlıkların duyulduğu sırada kadının güvende olduğu ancak şokta göründüğü belirtildi. Dağcılar tarafından çekilen videolar da, genç kadının hayatta olduğuna dair umutları artırdı. Görüntülerde, yürüyüş yolunun oldukça altında, gri toprak üzerinde otururken ve hareket ederken görülüyor.

Ancak talihsiz genç kadının durumu Pazartesi günü daha da kötüleşti. Kurtarma ekipleri genç kadının yerini yeniden tespit ettiğinde, uçurumda daha da aşağıya kaydığı belirlendi. Kötü hava koşulları nedeniyle ekipler geri çekilmek zorunda kaldı.

Media content

Aileden Yardım Çağrısı: "Aç ve Susuz Bekliyor"

Juliana Marins'in ailesi, sosyal medya hesaplarından yaptıkları açıklamada endişelerini dile getirdi. Aile, "Kurtarma ekipleri sadece 250 metre ilerlemişti, Juliana'ya ulaşmak için 350 metre yolları kalmıştı ancak geri çekildiler" ifadelerini kullanarak, kurtarma çalışmalarının aksamasına tepki gösterdi.

Ailesi, genç kadının üç günü aşkın süredir yiyecek, su ve sıcak giysisi olmadan yaşama tutunmaya çalıştığını belirterek sosyal medyada acil yardım çağrısında bulundu. Kız kardeşi Marianna ise olayın, kardeşinin yürüyüş rehberi tarafından "terk edilmesinin" ardından yaşandığını iddia etti.

Rinjani Yanardağı'nda devam eden bu dramatik olay, tüm dünyanın dikkatini çekmiş durumda. Juliana Marins'in sağ salim kurtarılması için dualar ediliyor.

İlginizi Çekebilecek Haberlerimiz

Aşağıya kaydırmaya devam edin...