İş yerinde ergonomi, çalışan sağlığını korumanın ve iş verimliliğini artırmanın temel taşlarından biridir. Doğru ergonomik düzenlemeler, kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarını önleyerek çalışanların konforunu artırır ve iş kazalarını azaltır.

Ergonomi Nedir?

Ergonomi, iş ortamının ve işin, çalışanın fiziksel ve zihinsel özelliklerine uygun hale getirilmesini amaçlayan bir bilim dalıdır. Temel hedefi, çalışanın sağlığını koruyarak iş verimliliğini artırmaktır. Bu, işin çalışana uyarlanmasıyla sağlanır, yani çalışanın işe değil, işin çalışana uyması hedeflenir.

Ergonomik Çalışma Ortamının Temel Unsurları

Çalışma masası ve sandalyesi

• Masa yüksekliği: 58.4 - 73.6 cm arasında olmalıdır.
• Sandalye oturma genişliği: En az 51.0 cm olmalıdır.
• Diz-Masa mesafesi: En az 38.1 cm olmalıdır.

Ergonomik bir sandalye, bel desteği sağlamalı ve ayarlanabilir olmalıdır. Ayrıca, masanın yüksekliği, çalışanın boyuna ve çalışma pozisyonuna uygun olmalıdır.

Monitör ve klavye yerleşimi

• Ekran tepe noktası: Göz hizasında olmalıdır.
• Bakış açısı: 15° - 30° arasında olmalıdır.
• Ekrana bakış mesafesi: 40.6 - 73.1 cm arasında olmalıdır.

Klavye ve fare, bileklerin doğal pozisyonunu koruyacak şekilde yerleştirilmelidir. Bilek destekli klavyeler ve ergonomik fareler tercih edilmelidir.

Aydınlatma ve gürültü kontrolü

Çalışma ortamı, yeterli ve doğru aydınlatmaya sahip olmalıdır. Doğal ışık tercih edilmeli, ancak ekran yansımalarını önlemek için ışık kaynakları doğru konumlandırılmalıdır. Ayrıca, gürültü seviyeleri kontrol altında tutulmalı, gerekirse ses yalıtımı sağlanmalıdır.

Ergonomik Davranış Alışkanlıkları

Doğru oturma pozisyonu

• Sırt: Dik ve destekli olmalıdır.
• Ayaklar: Yere düz basmalı veya ayak desteği kullanılmalıdır.
• Dizler: Kalça seviyesinde veya biraz aşağıda olmalıdır.

Düzenli molalar

Uzun süreli oturmaktan kaçınmak için her 30 dakikada bir kısa molalar verilmelidir. Bu molalarda kısa yürüyüşler yapmak veya esneme hareketleri yapmak faydalıdır.

Göz sağlığını koruma

Her 20 dakikada bir, 20 saniye boyunca 20 feet (yaklaşık 6 metre) uzaklıktaki bir nesneye bakmak, göz yorgunluğunu azaltır. Bu, "20-20-20" kuralı olarak bilinir.

Ergonomi Hakkında Daha Fazla Bilgi Edinmek İçin

Ergonomi konusunda daha derinlemesine bilgi edinmek isterseniz, aşağıdaki kaynakları inceleyebilirsiniz:

• Sağlık Boyutuyla Ergonomi
• Mühendisler İçin Ergonomi İşbilim
• İş Hijyeni ve Ergonomi

Bu kitaplar, ergonomi prensiplerini ve uygulamalarını detaylı bir şekilde ele almaktadır.

İş yerinde ergonomi, çalışan sağlığını korumanın yanı sıra iş verimliliğini artırmak için de kritik bir öneme sahiptir. Doğru ekipman seçimi ve ergonomik alışkanlıkların benimsenmesi, uzun vadede hem çalışan memnuniyetini hem de iş performansını olumlu yönde etkiler.

Küçük değişiklikler büyük farklar yaratabilir. Sağlığınız ve konforunuz için ergonomiye yatırım yapmayı ihmal etmeyin.