ABD'nin Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislere yönelik bombardımanına ilişkin ön rapor, saldırıların ülkenin nükleer programını "tamamen yok etmeyi" başaramadığını gösteriyor. Konuya yakın yetkililer, saldırıların bazı tesislerin girişlerini kapatmayı başardığını ancak yer altındaki yapıları yıkamadığını aktarıyor.

ABD istihbarat kurumları, saldırı öncesinde İran'ın nükleer bomba üretmeye karar vermesi halinde bunu yaklaşık üç ay içinde gerçekleştirebileceğini değerlendiriyordu. Ancak yeni rapora göre, bombardıman ve İsrail'in saldırıları sonrasında programın "altı aydan kısa bir süreliğine" ertelendiği belirtiliyor. Raporda ayrıca, santrifüjler de dahil olmak üzere nükleer programın temel bileşenlerinin aylar içinde yeniden çalıştırılabileceği sonucuna varıldı.

Uranyum Stokları Gizli Tesislere Taşındı

Raporun en dikkat çekici detaylarından biri, İran'ın saldırıdan önce zenginleştirilmiş uranyum stoklarının büyük kısmını başka yerlere taşıdığı ve bu maddelerin çok azının yok edildiği bilgisi oldu. Bazı yetkililer, İran'ın bu malzemelerin bir kısmını gizli tesislere götürmüş olabileceğini değerlendirirken, İsrailli yetkililer de İran'ın olası saldırılara karşı küçük çaplı gizli zenginleştirme tesislerini koruduğunu düşünüyor.

Natanz En Ciddi Hasarı Aldı, Fordo'yu Yok Etmek Zor

Saldırılarda Fordo, Natanz ve İsfahan'daki üç tesiste orta ila ağır arasında değişen düzeylerde hasar oluştuğu bildirildi. En ciddi zararın Natanz tesisinde meydana geldiği belirtilirken, İran'ın bu tesisleri yeniden inşa edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor.

Askeri uzmanlar, özellikle Fordo gibi dağ altına 75 metreden daha derine gömülü tesislerin yok edilmesi için günlerce süren hava saldırıları gerektiğini belirtmişti. ABD uçakları, cumartesi günü Fordo'ya en az iki kez saldırmış ve B-2 bombardıman uçakları 12 adet GBU-57 "sığınak delici" bomba bırakmıştı. Tesiste altı adet büyük çukur oluştuğu bildirilse de, pek çok bomba uzmanı tek günlük saldırının yetersiz olacağı kanaatinde.

Trump'ın Açıklamaları ve Pentagon'un Raporu Arasındaki Çelişki

ABD Başkanı Donald Trump'ın saldırıların ardından yaptığı "nükleer tesisler yok edildi" yönündeki açıklamaları, sızan bu ön hasar tespit raporuyla çelişiyor. Savunma Bakanı Pete Hegseth, Trump'ın değerlendirmesini yineleyerek, bombaların hedeflere tam isabetle ulaştığını ve İran'ın nükleer silah üretim kabiliyetinin yok edildiğini savunmuştu. Ancak beş sayfalık raporun yalnızca ilk değerlendirme olduğu ve Savunma İstihbarat Dairesi'ne göre İran'ın nükleer materyallerinin büyük kısmını elinde tutmaya devam ettiği belirtiliyor. Bu durum, isterse bomba üretme kapasitesine hala sahip olabileceği anlamına geliyor.

ABD Kongresi'ne salı günü yapılması planlanan bilgilendirme de bu gelişmeler üzerine ertelendi.

Trump'tan Basına "Yalancılık" Suçlaması

Raporun basına sızmasının ardından Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, haberlerinde istihbarat raporuna yer veren CNN ve New York Times'ı "yalancılıkla" suçladı. Trump, "Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri saldırılardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu" ifadelerini kullandı.

İstihbarat yetkilileri, İran'ın hala nükleer silah üretme kararı almadığını, ancak bu kararı alırsa hızlı hareket edebileceğini belirtiyor. Saldırıların İran'ı bu yönde bir karara itip itmediği ise henüz bilinmiyor. Genelkurmay Başkanı General Dan Caine, "Operasyonun amacı İran'ın nükleer altyapısını ciddi şekilde zayıflatmaktı" dese de, nihai hasar tespiti çalışmalarının sürdüğünü ve İran'ın programından ne kadar kaldığının belirlenmesinin erken olduğunu vurguladı.