Buse Şenyürek

Halka Arz Nedir? Halka Arzlarla İlgili Tüm Detaylar...

Buse Şenyürek

Halka arz nedir sorusu, özellikle de son zamanlarda sıkça sorulan bir sorudur. Günümüzün ekonomi koşulları, paranın gün geçtikçe değer kaybetmesiyle birlikte, insanları farklı alanlara yatırım yapmaya yönlendiriyor. Günümüzde en iyi yatırım yöntemleri arasında da hiç şüphesiz ki halka arz gelmektedir. Peki, halk arz tam olarak ne anlama gelir?

Şirketler, paylarının BIST Pay Piyasası’nda işlem görmesi için yatırımcılara çağrı ve ilan yoluyla satış yapmalıdır. Yani buna da şirket hisselerini halka arz etmek denir. Şirketlerin halka arz olma amaçları ise finansman kaynağı sağlamak, likidite, kurumsallaşma, tanıtım yapma ve itibar sağlamaktır. 

Halka Arz Süreci Nasıl Gelişir?

Bir şirketin halka arza katılması için o şirket hakkında çeşitli bilgilerin, yetkili mecralar tarafından toplanarak incelenmesi gerekmektedir. Şirketin izahnamesi, araştırma raporları, fiyat tespit raporu ve finansal tabloları detaylıca incelenir. Sonrasında, şirketin kendi sektörü içerisindeki itibarına, ortaklık yapısına ve yönetim kadrosuna da bakılır. Şirketler, halka arzda belli bir miktar maddi kaynak toplarlar. Bu kaynağın nasıl değerlendirileceği de yine en uygun şekilde belirlenmelidir. Bu alandaki temettü politikaları detaylıca bilinmeli ve kurala uygun hareket edilmelidir. 

Şirketlerin halka arz süreci tam olarak şu şekildedir;

  • Borsa İstanbul ve SPK’ya müracaat etme
  • Şirketin Borsa İstanbul ve SPK uzmanları tarafından incelenmesi
  • Halka arz izahnamesinin onaylanması
  • Halka arz ve talep toplama
  • Borsa’da işlem görmeye başlama

Halka Arz Yatırımcıları Nelere Dikkat Etmelidir?

Halka arz nedir sorusunu yanıtladıktan sonra, bu alanda yatırım yapacak kişilere de önemli uyarılarda bulunmak isteriz. Mesela halka arz edilen bir şirketin finansal durumunun gayet iyi olması gerekir. Şirketin gelirlerine, borçlarına, kâr oranına ve nakit akışı gibi göstergelerine baktığınızda, finans durumu hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. 

Hisse senedi fiyatının da yine yatırımcı tarafından iyi şekilde değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca hisse senedinin fiyatına göre ilgili şirketin piyasa değerini yansıtır. Bu da yine yatırımcıların yatırım getirisini etkileyen bir durumdur. Halka arz edilen şirketin faaliyet gösterdiği sektör ve rekabet ortamını da gözlemlemeniz gerekmektedir. Bu sayede şirketin büyüme potansiyeli ve faaliyet performansı hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. 

Yatırımcılar, halka arz edilen şirketin yönetim kadrosu ve yönetim tarzını da çok dikkati şekilde değerlendirmesi oldukça önemlidir. Şirketin yönetim kadrosu ve yönetim şekli, uzun vadeli ve olumlu performans açısından çok önemlidir. Ayrıca, şirketin tam olarak ne amaçla halka arz edildiği de bilinmelidir. Şirketin bu halka arzdan elde edeceği fonların nasıl kullanılacağını da yine öğrenmelisiniz. 

Unutulmamalıdır ki her borsanın kendine has kuralları mevcuttur. Yani halka arz işlemi yaptığınız şirketin hangi borsada faaliyet gösterdiğine de dikkat etmelisiniz. Şirketin içerisinde bulunduğu sektörün durumu da çok önemlidir. Olası bir genel risk ve fiyat düşüşüne karşı da temkinli olmalısınız. 

Halka Arz Hissesi Alınır mı?

Halka arz nedir konumuzun bir diğer başlığı ise halka arz hissesi alınır mı sorusunu yanıtlamak olacak. Halka arz hissesi almayı genel itibariyle avantajlı bir yatırım türü olarak değerlendirebiliriz. Ancak elbette ki bu tarz bir yatırımın da kendine has riskleri mevcuttur. Halka arz hisselerinin performansı ile bünyesinde bulunduğu şirketin potansiyeli birbiriyle denktir. Halka arz işlemi, bir şirketin kendisine kaynak yaratma ve büyüme planlarını gerçekleştirme biçimidir. Yatırımcı ise şirkete ait büyüme potansiyeli ve getirileri değerlendirerek halka arz hisselerine ona göre yatırım yapmalıdır. 

Halka Arzda Riskler Nelerdir?

Halka arz nedir konulu içeriğimizde, yine önemli bir başlığa daha değineceğiz. Sizlere, halka arz almanın da bazı riskler barındırdığından bahsetmiştik. Şimdi ise bu risklerin tam olarak hangileri olduğunu belirteceğiz Halka arz risklerini temel anlamda şu şekilde sıralayabiliriz;

  • Piyasa Riski: Halka arz edilmiş olan şirketin piyasada işlem gördüğü esnada bazı fiyat dalgalanmaları meydana gelebilir. Bu durum da yatırımcıların getirilerini etkileyebilir. Piyasadaki geniş çaplı düşüşler, alacağınız hisse senetlerinin düşüşlerine de sebebiyet verebilmektedir. 
  • Şirket Özel Riskleri: Şirketin faaliyet gösterdiği sektörde de bazı değişimler meydana gelebilir. Bunun yanı sıra şirketin yönetim kadrosunda da değişiklikler görülebilir. Bu tarz faktörler de yine hisse senedi fiyatlarını önemli ölçüde etkileyen unsurlar arasındadır. 
  • Yönetim Riskleri: Şirketlerin yönetim kadrosu içerisinde elbette ki hatalar ve yanlış alınan kararlar olabilir. Bu durumların yaşanması, şirketin uzun vadeli performansını etkiler. 
  • İşletme Riskleri: Şirketin faaliyet gösterdiği sektör içerisinde değişiklikler, rekabetler, yasal düzenlemeler ve benzeri durumlar meydana gelebilir. Bu durumların yaşanması da yine halka arzdan aldığınız hisseleri etkiler. 
  • Likidite Riski: Halka arz hisse senetleri, borsada işlem gördüğü süre boyunca yatırımcılar için likidite oluşturmaktadır. Ancak bazı hisse senetleri, borsada düşük işlem hacmine sahiptir. Bu da o hissenin likidite sorunlarıyla karşılaşmasına sebebiyet verebilir. 
  • İşlem Maliyetleri: Halka arz işlemi olduğunda, şirketin maliyetleri de buna bağlı olarak artabilir. Artan maliyetler ise hisse senedi fiyatlarına olumsuz yönde yansıyabilir. 
  • İşlem Yapılacak Borsa: Halka arz olan şirket hisseleri, birbirinden farklı borsalarda işlem görebilmektedir. Her bir borsada ise o borsanın kendi kuralları geçerlidir. Bu da bazen yatırımcıların yatırım kararını etkileyerek hisse senedi fiyatında belirleyici unsurlardan biri olabilir.
  • Sektör Riskleri: Şirketin faaliyetini sürdürmüş olduğu sektörde geniş çaplı bir düşüş meydana gelebilir. Bu da şirketin performansını direkt olarak etkiler. Tabii ki de alacağınız halka arz hisse senedi fiyatı da olası bir düşüş yaşayabilir. 

Yazarın Diğer Yazıları